İLÇENİN GENEL TANITIMI TARİHİ, COĞRAFİ YAPISI Ve İDARİ DURUM

             Pazar M.Ö. 64 yılında Pompeius tarafından “Athena“ adıyla kurulmuştur. Grekçe bir sözcük olan “Athena” Latincede Minerva akıl, güzellik ve hikmet anlamındadır.Roma konsülü Pompeius tarafından kurulan Athena uzun bir süre Roma’ya bağlı olarak kalmıştır. Athena dağları geçit vermeyen bir güzelliğe sahip olduğundan, zamanın istilacılarından kaçan Grekler, Gürcüler, Mergeller ve Ermenilerin de sığınak yeri olmuştur.Yeryüzünde Müslümanlığın doğuşundan sonra, Emeviler döneminde Anadolu’ nun, özellikle güney bölümlerinde büyük kuşatmalar olmasına karşın, Athena bölgesine Müslümanların geldiğine ilişkin hiçbir belgeye rastlanmamıştır. İlçenin Müslümanlıkla doğrudan temasa geçmesi Türklerin Müslümanlığı kabulü ile başlar. Pazar ve bölgesi 1054 yılında da Müslümanlığı tamamen kabul eder.Trabzon’un Rum Pontus İmparatorluğundan kurtarılması Fatih Sultan Mehmet tarafından 1461 yılında gerçekleşince Rize sahilleri tamamen Osmanlı’ların eline geçmiştir. Athena bölgesi de Türk egemenliğine katılınca Pazar, Ali Paşa’nın emrindeki komutanlara tımar olarak verilmiştir. Erzurum halkının bir bölümü Yavuz Sultan Selim döneminde Rize’ ye yerleştirilmiştir. Pazar Osmanlı döneminde, uzun bir süre tımar olarak yönetilmiştir. Batum Rusya’ ya bırakılmadan Batum‘ a bağlı bir ilçe olarak kalmış, 1864 yılında da tamamen İlçe durumuna getirilmiştir. İlçemiz 1916 yılında Rus işgaline uğramış, 1918 de Rus işgalinden kurtulmuştur. Cumhuriyet döneminde 1928 yılında Athena adı Pazar adıyla değiştirilmiştir. Pazar’ da ‘’Pazar yeri’’ anlamında kullanılmıştır. Pazar Rize’nin doğusunda Hopa – Rize devlet yolu üzerinde doğu batı istikametinde kurulmuştur. Doğusunda Ardeşen, batısında Çayeli, güneyinde Hemşin ve Çamlıhemşin ilçeleri, kuzeyinde de Karadeniz yer alır. Yüzölçümü 315 km2 dir. Pazar arazisi engebeli bir yapıya sahiptir. Arazi derin vadilerle yaratılmıştır. Yılın her mevsiminde düzenli olarak yağış alır. Yazları serin geçmesine karşın, kış aylarının yoğun yağışlı olması nem oranını yükseltmektedir. Akarsuların rejimi düzensizdir. İlçenin en büyük akarsuyu, Hemşin deresidir. Diğerleri Bodasarı, Melyat ve Hunarsu dereleridir.   

Nüfus Durumu: 2016 yılında yapılan ve halen devam eden adrese dayalı nüfus kayıt sistemine göre yapılan Nüfus sayımında İlçe Merkezinde 16.457 ve köylerde 14.080 olmak üzere toplam Nüfus 30.537 olarak belirlenmiştir.  

İdari Durum: İlçemiz 10 Mahalle ve 50 Köyden oluşmaktadır. Mahalle ve Köyler arazi yapısına bağlı olarak dağınıktır. Mahalle ve Köylerin tamamında ulaşım imkânı, telefon ve elektrik mevcuttur. Mahalle ve Köy yollarının tamamı betonlanmış olup, yeni açılan yolların çalışmaları halen devam etmektedir. Çalışmalar genel olarak devlet-vatandaş işbirliği ile yapılmaktadır.   Sosyal Durum: Pazar, bölgenin en eski yerleşim birimidir. Kültürel özellikleri itibarıyla geleneksel Türk örf ve adetlerini taşımaktadır. Örf ve adetlerine bağlı olmanın yanı sıra, medeni ve sosyal ilişkileri zengindir. Ataerkil aile tipi egemendir. Özellikle köylerde, imece yaygındır. Köylerin müşterek ihtiyaçlarına halk katkısı oldukça iyidir. İlçe dışında yaşayan vatandaşların tamamına yakınının yörede geleneksel konutu bulunmaktadır. Geleneksel konutlar, yörenin doğa ve iklim yapısına paralel olarak şekillendirilmiştir. “Serender” tipik bir örnektir.  

Ekonomik Durum: İlçemizin geçmişte en önemli geçim kaynağı mısır tarımı ve hayvancılık iken, bugün bunların yerini çay tarımı almıştır. Ekonomik hayatın temeli çay olmakla birlikte bu gün çayın karşılaştığı maliyet ve pazarlama sorunlarından dolayı, çaya alternatif ürün arayışlarına başlanmıştır. Kivi üretimi bölge genelinde olduğu gibi Pazar’ da yaygınlaşmış olup, Kamu Kurum ve Kuruluşlarının desteğini almaktadır. Çay-Kur Genel Müdürlüğü kivi üretimine yönelik fidan desteğinin yanı sıra, İl Tarım Müdürlüğü’ nün İlçemizdeki kivi bahçesi ve serası bu çalışmalara örnek teşkil etmektedir. İlçemizde Çay- Kur’a ait 3 adet ve Özel Sektöre ait 11 adet olmak üzere 14 adet Çay Fabrikası bulunmaktadır. İlçemizde yaklaşık 14.500 civarında çay üreticisi bulunmaktadır.      İlçemizde diğer gelir kaynağı olan puroluk tütün üretimi, son yıllarda ortaya çıkan maviküf hastalığı sebebiyle yok olmuştur. Yine bölgenin en önemli geçim kaynağı arasında bulunan balıkçılık, Karadeniz’in kirlenmesi ve kıyı tahribatı sonucu darboğaza girmiştir.    

Ulaştırma ve Altyapı Durumu: İlçemizde bütün Mahalle ve Köy yollarına ulaşım, elektrik, su, telefon, tv hizmetleri gibi hizmetler kesintisiz olarak sağlanmaktadır. Belediye ve Mücavir alan sınırlarının büyük bir kesiminde alt yapı kanalizasyon hizmetleri tamamlanmıştır.